Dünya çapında birçok mitolojik müzik aleti vardır. İşte bazıları:
- Yunanistan’da, çiftçilik ve müzik tanrısı Pan’a atfedilen Pan flütü.
- Keltlerin mitolojisinde, insanları uyandıran güneş tanrısı Lugh’a atfedilen karnyx adlı bir savaş boru.
- Hindu mitolojisinde, tanrı Krishna’nın flütü.
- Çin mitolojisinde, Çin kemençesi veya erhu adlı bir telli çalgı.
- Afrika mitolojisinde, türlü varyasyonları olan kalimba veya mbira adlı parmak piyano tarzı bir çalgı.
- İskandinav mitolojisinde, Odin’in geyik boynuzu adlı bir çalgısı olduğuna inanılır.
- Meksika mitolojisinde, tanrı Quetzalcoatl’a atfedilen kuş tüyleriyle süslenmiş bir flüt olan quena.
- Mısır mitolojisinde, Tanrı Osiris’in oyuk kadeh şeklindeki rattle veya sistrum adı verilen bir ritim aleti.
Bu sadece birkaç örnek olup, dünya genelinde mitolojik müzik aletleri sayısızdır ve her kültürün kendi benzersiz çalgılarına sahiptir.
Pan Flütü
Pan flütü, Yunan mitolojisinde çobanlık, vahşi doğa, doğurganlık, sürüleri koruma ve müzik gibi konularla ilişkilendirilen tanrı Pan ile ilişkilendirilen bir müzik aletidir. Pan flütü, genellikle saz, bambu veya ağaç gibi malzemelerden yapılan bir çalgıdır ve yedi veya dokuz tiz çıkışına sahiptir. Flüt, özellikle pastoral ve doğal temalarla ilişkilendirilir ve Yunan şiirinde sıklıkla kullanılır. Bugün, pan flütü hala popüler bir müzik aletidir ve birçok ülkede popüler müzik ve geleneksel müzikte kullanılmaktadır.
Karnyx
Karnyx, Keltlerin mitolojisinde, insanları uyandıran güneş tanrısı Lugh’a atfedilen bir savaş borudur. Karnyx, bronzdan yapılmış ve kafasında hayvan figürleri (genellikle yılan veya ejderha) olan uzun bir borudur. Karnyx, savaş alanlarında kullanıldı ve çalınarak askerlere moral verildi. Karnyx, savaş sesleri çıkardığı ve insanları uyandırdığı için birçok mitolojik öyküde yer almıştır. Karnyx, bugün de özellikle Britanya ve Avrupa’nın bazı bölgelerinde birçok müzede sergilenmektedir.
Krishna’nın Flütü
Hindu mitolojisinde, tanrı Krishna’nın flütü, güzelliği ve tatlılığı ile tanınan bir müzik aletidir. Krishna, flütü çalarak doğanın güzelliğine hayranlık duyduğu ve insanların kalplerini fethettiği söylenir. Flüt, ayrıca Krishna ve sevgilisi Radha arasındaki aşk hikayesinde önemli bir rol oynar.
Krishna’nın flütü, bambudan yapılmış ve birkaç deliği olan bir çalgıdır. Flüt, özellikle Hint klasik müziğinde önemli bir yer tutar ve birçok şarkıda kullanılır. Ayrıca, flütün Hindu kültüründe manevi bir anlamı vardır ve insanların zihinlerini arındırmalarına yardımcı olduğuna inanılır.
Çin kemençesi Erhu
Çin kemençesi, geleneksel Çin müziğinde kullanılan ve “erhu” olarak da bilinen telli bir çalgıdır. Çin kemençesi, iki ince tel üzerine gerilmiş bir kılıfın içinde bulunan birkaç oktav aralığındaki notalardan oluşur. İki adet farklı büyüklükteki yay, telleri çeker ve notaları çıkarır.
Çin kemençesi, Çin müziğinin en önemli çalgılarından biridir ve genellikle tek başına ya da diğer müzik aletleriyle birlikte kullanılır. Çin kemençesi, birçok farklı tonda ve duygusal ifade biçiminde kullanılabilir ve genellikle doğal manzaralar, aşk hikayeleri, tarihi olaylar ve mitolojik öyküler gibi konuları anlatan şarkılarda kullanılır.
Kalimba
Kalimba, Afrika kökenli bir müzik aletidir ve diğer adı “parmak piyanosu” olarak da bilinir. Kalimba, genellikle tahta bir kutu üzerine monte edilmiş metal çubuklar veya levhaların bulunduğu bir telden oluşur. Parmağınızla telleri veya metal çubukları çalarak notaları üretebilirsiniz.
Kalimba, özellikle Afrika ve Güney Amerika gibi bazı bölgelerde popüler bir müzik aletidir. Geleneksel Afrika müziğinde sıklıkla kullanılır ve modern müzikte de popülerdir. Kalimba, diğer müzik aletleriyle birlikte çalınabileceği gibi, tek başına da kullanılabilir. Basit yapısı sayesinde kolayca taşınabilir ve pratik bir müzik aleti olarak bilinir.
Quena
Quena, Güney Amerika yerlilerinin müzik aleti olarak kullanılan bir flüt türüdür. Genellikle bambu veya ahşap gibi doğal malzemelerden yapılmıştır. Quena, iki bölümden oluşur: ana gövde ve çalınacak deliklerin yer aldığı bölüm.
Quena, And müziğinde önemli bir yere sahiptir. Peru, Bolivya ve Ekvador gibi Güney Amerika ülkelerinde popülerdir. Geleneksel Güney Amerika müziğinde birçok farklı ritim ve melodi için kullanılan quena, And müziğinin karakteristik bir özelliğidir. Quena, ayrıca modern müzikte de kullanılmaktadır ve birçok popüler müzik eserinde yer almaktadır.
Rattle ve Sistrum
Rattle, bir müzik aleti olarak dünya genelinde kullanılan, çoğunlukla elde çalınan bir çalgıdır. Rattle, içinde küçük taşlar, boncuklar, tohumlar veya metal parçaları bulunan kapalı bir kutu veya kabın içine yerleştirilmiş bir çubuk veya sap üzerine monte edilmiş bir çerçeve olabilir. Rattle, sallandığında içindeki küçük nesnelerin çarpışmasıyla çıkan sesiyle tanınır.
Sistrum ise, antik Mısır’da kullanılan bir müzik aletidir. Metal bir halkanın üzerine yerleştirilmiş ince metal çubukların bulunduğu bir yapıya sahiptir. Sistrum, tapınaklarda ve törenlerde kullanılmıştır. Sistrum, aynı zamanda Antik Yunan ve Roma dönemlerinde de kullanılmıştır.
Hem rattle hem de sistrum, ritüel, şamanik ve dini törenlerde yaygın olarak kullanılan müzik aletleridir. Bugün, bazı yerli kültürlerde hala kullanılmaktadır ve müzik aletleri koleksiyonları ve müzelerde de yer almaktadırlar.
Dünyanın En Eski Lir Müzik Aleti
Dünyanın en eski lir müzik aleti, bugüne kadar bulunan en eski müzik aletleri arasında yer almaktadır. Bu müzik aleti, yaklaşık 5.000 yıl öncesine tarihlenen ve İran’ın kuzeybatısındaki Zagros dağlarında bulunan bir mezarda keşfedildi.
Bu müzik aleti, “kithara” adı verilen eski Yunan lirine benzemekteydi ve tıpkı bir modern gitar gibi, bir gövdeye, bir sap ve tellere sahipti. Bu müzik aletinin yapımında, o dönemde kullanılan akasya ağacından yapılan bir gövde ve koyun telleri kullanılmıştı.
Bu keşif, lir müzik aletlerinin tarihinin MÖ 3. binyıla kadar uzandığını göstermektedir. Lir, antik dönemde de popüler bir müzik aleti olarak kalmıştır ve hala günümüzde de birçok kültürde kullanılmaktadır.
